Bir Acemi Yolcu İsrail’den lezzetler sunmaya devam ediyor… Turumuza, yine hepimizin çok aşina olduğu tatlı bir yiyecekle devam ediyoruz… “Halva”, yani hepimizin bildiği “tahin helvası”.
Arapça “şekerleme” anlamına gelen “halv” kelimesinden türemiş olan helva, bütün dünyada yüzlerce çeşidi olan ve birbirinden çok farklı içerikle hazırlanan tatlılara verilen genel bir ad.
İsrail’de “halva” denince akla ilk gelen helva türü ise “tahin helvası.” Gerek pazarlarda açık olarak tartılarak, gerekse de marketlerde onlarca boy ve şekil ambalajda satılan tahin helvası, en çok vanilyalı, çikolatalı veya fıstıklı olarak tercih edilmekte.
Tahin helvasının İsrail sınırları içerisinde yer alması ise yine Osmanlı İmparatorluğu’nun bölgedeki 400 yıllık varlığıyla açıklanabilir. Ancak genel olarak “helva”nın tarihinin bundan çok daha eskilere dayandığı bilinmekte. Mezopomya’da yapılmış bazı arkeolojik çalışmalarda elde edilen, 3000 yıl öncesine dayanan bulgularda un, süt, şeker veya hurma ile hazırlanan helva benzeri tariflere rastlanmış. Daha yakın döneme bakıldığında, Bizans dönemi kayıtlarında irmik veya undan hazırlanmış tatlılardan bahsedilmekte. En eski bilinen yazılı tarif ise, daha önceki yazılarımda da referans olarak bahsettiğim, 13. yüzyıl tarihli Endülüs Arapçası dilinde yazılmış “Kitab al-Tabikh” adlı yemek kitabında yer almakta. İsrail’de “halva” olarak bahsettiğimiz “tahin helvası” ise susam işleme konusunda uzmanlasmış Osmanlıların helvayı tahin ile hazırlamalarıyla ortaya çıkmış. Osmanlı İmparatorluğu sınırlarının uzandığı tüm bölgelere yayılan tahin helvası, özellikle Balkanlar ve Ortadoğu’da halen çok revaçta olan bir yiyecek.
İsrail’de ayrıca çok tercih edilmesinin nedeni, hazırlanışında süt veya etli ürün kullanılmaması (“parve” olması) ve bu şekliyle Yahudi “kaşerut” kurallarına uygun olarak her türlü etli veya sütlü yiyeceğe eşlik edebilmesi.
100 gramında 430 kalori enerji bulunan “halva”, yağ ve karbonhidrat açısından zengin olmasının yanısıra yüksek oranda demir içermekte.
Afiyet olsun.