19. yüzyıl başlarında, başta Polonya ve Batı Ukrayna olmak üzere, Doğu Avrupa Yahudi mutfağında yerini alan “babka” tarçın, reçel veya çikolata ile hazırlanan bir hamur tatlısı.
Yahudilerin Şabat (Sebt günü) ve bayram yemeklerine özel için hazırladıkları “hala” ekmeğinden arta kalan hamurun içerisine reçel ve tarçın eklenerek rulo halinde fırına verilmesiyle ortaya çıkan ‘babka’, Doğu Avrupa Yahudilerinin İsrail’e göçüyle beraber buranın geleneksel mutfağında yerini almış. 1950’lere kadar Polonya Yahudi mutfağı dışında fazla duyulmamış olan babka, bu tarihten itibaren özellikle Amerika’da Avrupa tarzı pastanelerin yaygınlaşmasıyla tanınmaya başlamış.
İlk ortaya çıktığı dönemde çikolatanın mevcut olmamasında dolayı sadece reçel ve tarçın, kimi zaman meyve veya peynir ile hazırlanan babkanın, günümüzde en çok tercih edilen çikolatalı çeşidi ise 20. yüzyıl ortasında ortaya çıkmış bir Amerikan keşfi aslında.
Polonya dilinde “büyük anne” anlamına gelen babka, Ukrayna’da ‘baba’, Yidiş ise ‘bubbe’ olarak isimlendiriliyor. İsrail’de ‘mayalı kek’ anlamına gelen “ugat şmarim” olarak da bilinen babka, tereyağ katılarak kazırlanan kat kat hamurun içerisine istenen malzemenin eklenip, rulo haline getirildikten sonra fırına atılmasıyla hazıranıyor.
Günümüzde, hemen hemen tüm İsrail fırınlarında, hatta marketlerinde bulabileceğiniz babka, pratik yapılışı ve kolaylıkla bulunan bir yiyecek olmasından dolayı, oldukça popüler. Çoğu zaman süt içermeyen malzemeden yapıldığı için hem veganların, hem de etli yemeklerden sonra yenebildiği için Yahudi kaşerut kurallarına dikkat eden kişilerin tercih ettiği bir tatlı.
Babka, ünlü Amerikan komedi dizisi Seinfeld’in de bir bölümünde yer aldı. Bu bölümü ve tatlının hazırlanışıyla ilgili kısa videoyu yazımın ekinde izleyebilirsiniz...
Afiyet olsun!