İlk şarap üretiminin M.Ö. 8000’li yıllarda gerçekleştiği iddia edilse de, arkeolojik kanıtlar, bilinen, ‘fermente edilmiş üzümden üretilen’ şarabın ilk kez M.Ö. 6000 yıllarında bugünkü Gürcistan sınırları içerisinde üretildiğini göstermekte. Gürcistan dışında, M.Ö. 5000’li yıllarda Güney Kafkasya, Doğu Anadolu, İran ve M.Ö.4000’li Roma’da şarap üretildiği bilinmekte. Şarabın ilk ortaya çıkmasından sonra özellikle Avrupa, şarap üretimi konusunda uzmanlaşırken; Amerika kıtasının yerlilerinin (Avrupalıların Amerika’yı keşfinden önce) çok eski yıllardan beri şarap ürettiklerine dair kanıtlar mevcut. 8. ve 11. yüzyıllar arasında yaşamış olan Vikinglerin, bugünkü Kanada sınırları içerisinde “Vinland” adı verdikleri yere ulaştıklarında, burada şarap üretimi yapıldığını keşfetmişler. Tarihsel olarak bakıldığında, Mezopotamya ve Doğu Akdeniz (Ortadoğu) yüzyıllar boyunca dünyanın şarap tedarik merkezi olmuş.
Günümüzde İtalya, İspanya, Fransa, ABD ve Çin dünyanın en çok şarap üreten ülkeleri.
Şarap, özellikle kırmızı şarap, tarih boyunca bir çok medeniyet ve kültürde dini anlam yüklenmiş bir ayrcalıklı bir içecek olarak kabul edilmiş: Antik Mısırlılar şarabı “kan” ile özdeşleştirirken, Yunan ve Romalılar tanrı Dionisus’a ithaf ettikleri “Bacchanalia” adlı karnavalda bolca şarap tüketirlermiş. Hristiyanlıkta, İsa'nın çarmıha gerilmeden önceki gece havarileri ile yediği “Son Akşam Yemeği”nin anıldığı ayin olarak bilinen “Efkaristiya”da yine şarap önemli bir yer tutumakta. Yahudilikte şarap, sebt günü (Şabat), hamursuz bayramı (Pesah), sünnet (Brit Mila), evlilik gibi birçok önemli bayram yemeği ve törenin vazgeçilmez içeceği. Şarap kutsal bir içecek olarak kabul edilmekte ve içilmeden önce mutlaka bir kutsama yapılmakta / kısa dua edilmekte.
Yahudiler için bu kadar kutsal kabul edilen şarap mutlaka, Yahudi din (‘Kaşer’ut) kurallarına göre üretilip, servis edilmesi gerekmekte. Şarabın “kaşer” olması için iki temel kural: Üzümlerin preslenmesinden, şişelenmeye kadar tüm prosesin yetkili ve uzman Yahudi din adamlarınca kontrol ediliyor olması; Diğer kural ise şarap yapımında zaman zaman kullanılan şeker, alkol, asidite düzenleyici ve fenol gibi maddelerin de kaşerut kurallarına uygun olmasıdır. Genelde, “Kaşer olması için, üretim sırasında dua ediliyor” denmesi, yanlış bir bilgidir. Kimileri şarabı servis edenin de Yahudi olması konusunda ısrar edebilmektedirler, ancak bu temel bir kural değildir.
İsrail’de şarap üretimi, şarap tarihi kadar eskidir ve yüzyıllardır yapılmaktadır. Yahudilerin topraklarından sürgün edildiği dönemlerde bile ‘kaşer şarap’ üretimi azalsa bile devam etmiş. Milattan öncesinden, 7. Yüzyılın ortalarına kadar Doğu Akdeniz ve İsrail’den tüm Akdeniz kıyılarına, Avrupa’nın tamamına ve Kuzey Afrika’ya şarap ihraç edilmekteymiş. İslam’ın yayılmasıyla birlikte şarap üretimi neredeyse bitme noktasına gelmiş olsa da 1800’lü yılların sonunda Avrupa’dan İsrail’e göç edenler, şarap üretim faaliyetlerini yeniden başlatmışlar. Baron Rothschild’in Rişon Letsiyon ve Zichron Yaakov kentlerinde kurduğu iki büyük şarap fabrikası ile İsrail’de şarap üretimi önemli bir noktaya gelmiş.
Tahmin edilenin aksine, günümüzde, İsrail’deki şarap markalarının sadece %30’su “kaşerut” belgesi taşırken, bu markalar pazarın %90’lık bir kısmını oluşturmakta. İsrail dışında Fransa, İspanya, İtalya, ABD and Arjantin gibi şarap üretiminin yoğun yapıldığı ülkelerde de ‘kaşer şarap’ üretimi yapan şarap imalatçıları mevcut.
İsrail, yüzölçümü olarak küçük bir ülke olmasına rağmen, olağandışı çeşitlilikte mikro-iklime sahip olması, farklı rakımlarda çok çeşitli toprak cinsleri bulunması sayesinde düzinelerce yerel ve uluslararası üzüm çeşidi yetişebilmekte. Bu çeşitliliğe ek olarak, dünyanın en gelişmiş tarım teknolojilerini geliştirip kullanan bir ülke olması, İsrail şaraplarının dünyanın en kaliteli şarapları sıralamasında üst sıralarda yer almasında önemli bir etken.
Afiyet olsun.